Bebat is klaar om te voldoen aan nieuwe Europese inzameldoelstellingen

Tienen, 11 juli 2023 - Op 10 juli heeft de Europese Raad de nieuwe Batterijverordening goedgekeurd. Die komt er in het kader van de Europese ‘Green deal’ en het Europees plan rond circulaire economie. Het is de eerste alomvattende wetgeving op alle types van batterijproducten en hun einde-leven-behandeling. Zo formuleert de verordening ambitieuze inzameldoelstellingen voor afgedankte draagbare batterijen en batterijen uit lichte elektrische vervoermiddelen, zoals e-bikes, met het oog op een duurzamere recyclage of mogelijk hergebruik, eventueel zelfs in een andere toepassing.

Bebat is vandaag de Europese koploper wat betreft de inzameling van afgedankte draagbare batterijen en is van plan dat te blijven. Zij zet zich de komende jaren samen met haar deelnemers en producenten in op nieuwe manieren van werken. Vooral de inzameling van steeds meer herlaadbare Lithiumbatterijen (Li-ion) vormt een complexe uitdaging voor alle Europese landen.

Nieuwe ambitieuze Europese doelstellingen

Batterijen spelen een cruciale rol in de transitie naar een circulaire economie, groenere mobiliteit, duurzame energie en klimaatneutraliteit. Maar de batterijwereld en de daarmee verbonden sectoren zijn in voortdurende evolutie en dienen zich te verzekeren van de nodige grondstoffen (veelal edele metalen) voor de fabricage van batterijen. Daarom voorziet de Europese Unie een nieuw wettelijk kader voor de gehele levenscyclus van alle soorten batterijen om hun circulariteit te bevorderen.

Europa spreekt vanaf nu over vijf categorieën batterijen die al dan niet ingebouwd zitten in toestellen of voertuigen, draagbare batterijen (al dan niet herlaadbaar), industriële batterijen, batterijen voor elektrische voertuigen, batterijen voor lichte vervoermiddelen (e-fietsen, e-steps, e-scooters, ..) en startbatterijen voor voertuigen (veelal de klassieke loodbatterijen). Allemaal hebben ze eigen productnormeringen en verplichtingen bij einde-leven.

De EU legt de verschillende actoren – de fabrikant, de invoerder, de distributeur (ook online) en eindgebruiker - in de sectoren ook nieuwe verantwoordelijkheden op. Ook op het vlak van inzameling van lege batterijen legt de Europese Unie hogere en meer specifieke inzameldoelstellingen op. Voor draagbare batterijen (< 5 kg) verhoogt Europa het opgelegde inzamelpercentage van de huidige 45% naar 63% eind 2027 en 73% eind 2030. Voor de batterijen voor lichte vervoermiddelen zoals in o.a. e-bikes, wordt een inzameldoelstelling ingevoerd van 51% eind december 2028 en 61% eind december 2031.

“Vandaag slaagt Bebat er in om 59% van de draagbare batterijen die op de markt worden gebracht in te zamelen, dankzij het uitgebreide netwerk van meer dan 24.000 Bebat inzamelpunten. Daarmee doen we het aanzienlijk beter dan het tot nu toe door Europa opgelegde percentage van 45% en zijn we Europese koploper. Bebat is dan ook klaar om de uitdagingen die de nieuwe inzameldoelstellingen met zich meebrengen aan te gaan,” aldus Martine Vanheers, Directrice Finance, Customer Service, Legal & Public Affairs van Bebat. ​

De uitdagingen die Li-ion batterijen met zich meebrengen ​

In een batterijsector die voortdurend verandert, hebben vooral Li-ion batterijen voor een belangrijke shift gezorgd. Van alle nieuwe in de markt gebrachte batterijen bedroeg het aandeel Li-ion batterijen in gewicht in 2014 nog 25%, terwijl de primaire batterijen goed waren voor 64%. In 2021 maakten Li-ion batterijen al voor 55% deel uit van het totale gewicht, waarvan 10% voor e-bikes bestemd was. Dit terwijl het gewicht van de primaire batterijen daalde tot 41%. In 2022 steeg het gewicht van Li-ion batterijen verder door tot 68% van de nieuw in de markt gebrachte batterijen.¹ ​

De inzameling van Li-ion batterijen brengt heel wat uitdagingen met zich mee. Ze zitten meestal ingebouwd in toestellen (in bijvoorbeeld laptops of smartphones) en kunnen enkel door een vakman uit het toestel worden verwijderd. Daarnaast worden Li-ion batterijen vaak naar andere landen geëxporteerd voor reparatie of renovatie. Hierdoor wordt het voor de consument een stuk complexer om deze batterijen binnen te brengen bij een Bebat inzamelpunt.

Bovendien rekent Europa voor de berekening van de inzameldoelstelling met een gemiddelde levensduur van 3 jaar, maar dat is volgens Martine Vanheers van Bebat een te korte periode:

“Het opleggen van ambitieuze inzameldoelstellingen is cruciaal om te evolueren naar een circulaire economie, maar deze moeten wel haalbaar zijn. Li-ion batterijen van camera’s gaan gemiddeld 8 jaar mee. Voor hun toepassing in elektrische gereedschappen varieert dat van 2 jaar voor de professionele, dagelijkse gebruikers tot 15 jaar voor de doe-het-zelver. De gemiddelde levensduur van een Li-ion batterij in een laptop is dan weer 7 jaar. De levensduur van de nieuwste Li-ion batterijen wordt steeds langer, wat uiteraard positief is voor de consument. We ontwikkelen nieuwe manieren om deze batterijen op de best mogelijke wijze ​ in te zamelen.”

Bebat is klaar voor de next steps

Bebat blijft vastberaden om de beste leerling van de Europese klas te blijven en steekt daarvoor graag een tandje bij.

“We zijn klaar om ons bij Bebat aan te passen aan de nieuwe realiteit en verdere inspanningen te leveren om te voldoen aan de nieuwe Europese doelstellingen. Eerst en vooral zullen we onze interne knowhow rond Li-ion batterijen verder moeten versterken en ervoor zorgen dat we de inzameling ook toespitsen op dit type batterij. We zullen de krachten bundelen met AEEA- ontmantelaars (ontmantelaars van afgedankte elektrische en elektronische apparatuur) en andere marktpartijen om nieuwe mogelijkheden te ontwikkelen. Ook blijven we inzetten op het sensibiliseren van de consument, en zullen we extra informeren over de inzameling van nieuwe types batterijen,” klinkt het vastberaden bij Martine Vanheers.

¹ Deze cijfers zijn exclusief loodbatterijen en batterijen voor elektrische voertuigen.