Inzameling lithium-ion batterijen moet verzevenvoudigen om nieuwe Europese doelstellingen te halen
De aanbevelingen van Bebat om de leiderspositie van België verder te versterken
Tienen – Op 18 februari 2024, op Internationale Batterijdag, treedt een nieuwe Europese Batterijverordening in werking. Een van de ambitieuze doelstellingen van de verordening is dat België tegen 2032 bijna zeven keer zoveel lithium-ionbatterijen inzamelt als vandaag. Lithium-ion batterijen worden veel gebruikt in elektrische fietsen, maar ook auto's, laptops en smartphones. Ongeveer 80% van deze batterijen zit ingebouwd in apparaten. Daarom bereidt Bebat zich nu al voor om deze batterijen overal waar ze aanwezig zijn in te zamelen. Om deze grote uitdaging waar te kunnen maken, richt Bebat zich nu ook tot de overheid. De organisatie doet specifieke aanbevelingen om een gunstig kader te creëren om de leiderspositie van België op het vlak van inzameling van batterijen te behouden.
Aangescherpte doelstellingen in een markt die voortdurend verandert
De batterijsector is momenteel in volle expansie, mede door de opkomst van nieuwe apparatuur en technologieën voor mobiliteit, telewerken, energie, digitale informatie en ontspanning. Deze expansie zorgt voor een aanzienlijke toename van het aandeel lithium-ion batterijen in het totale volume van batterijen die op de markt worden gebracht.
Om deze evolutie in goede banen te leiden, heeft Europa op 17 augustus 2023 een nieuwe Batterijverordening goedgekeurd (2023/1452), die vanaf 2027 hogere en gefaseerde doelstellingen vastlegt voor draagbare batterijen en batterijen voor lichte voertuigen. Het nieuwe Europese kader wordt binnen enkele dagen, op 18 februari 2024, van kracht. Dit vereist de implementatie van nieuwe initiatieven en een nieuw intergewestelijk wettelijk kader dat beheersorganismen zoals Bebat meer autonomie geeft.
Bebat is klaar om de uitdaging aan te gaan
Vandaag is Bebat één van de meest performante organisaties in Europa voor het inzamelen van gebruikte draagbare batterijen. Met een inzamelpercentage van 59% overtreft Bebat ruimschoots de huidige Europese doelstelling van 45%.
Maar om de nieuwe Europese doelstellingen te halen, zal België tegen 2032 bijna zeven keer zoveel lithium-ion batterijen moeten inzamelen. Bovendien moet de recyclagecapaciteit op Europese schaal vertwintigvoudigd worden. Dit vraagt om onmiddellijke actie en een gunstig kader voor de ontwikkeling van de sector die instaat voor het inzamelen, sorteren en recycleren van batterijen. Bebat bewijst meer dan ooit in staat te zijn om deze doelstellingen te behalen door te investeren in veilige inzamelvaten, nieuwe technologieën, het automatiseren van het sorteerproces en testen ter voorbereiding van het hergebruik van batterijen.
Peter Coonen, CEO van Bebat, uit zijn wens om de milieuprestaties van de batterijsector de komende jaren te versterken. Hij benadrukt dat het belangrijk zal zijn de ingezette middelen te herdenken en de capaciteit te versterken om de nieuwe, ambitieuze Europese doelstellingen te behalen. Om dit te bereiken, rekent Bebat op het vertrouwen van de regionale overheden en regeringen, evenals op haar sterke partnerships.
De aanbevelingen van Bebat voor de volgende legislatuur
Om een constructieve dialoog te stimuleren, roept Bebat de politieke partijen en de toekomstige beleidsmakers op om:
- Instanties die instaan voor de inzameling van gebruikte batterijen een stabiel kader en duidelijke perspectieven te bieden. Vertrouwen, autonomie, verantwoordelijkheidszin en transparantie zijn sleutelelementen in een omgeving die de duurzame ontwikkeling van afvalbeheeractiviteiten stimuleert. Door het basisprincipe van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid na te leven (de aanvaardingsplicht), zullen organisaties steeds hoog blijven presteren. Dit terwijl ze ook nog eens handelen met respect voor het klimaat en de natuur.
- Een evenwichtige intergewestelijke samenwerkingsovereenkomst te sluiten. Die legt een haalbaar nationaal actiekader vast, met respect voor de bevoegdheden van de gewesten.
- Publieke en privéactoren dichter bij elkaar brengen om nuttige samenwerkingen te bevorderen inzake sensibilisering, inzameling en verwerking.
- De samenwerking tussen de verschillende spelers in de circulaire economie te ondersteunen en de opkomst van nieuwe initiatieven voor het hergebruik van lege batterijen aan te moedigen. Enkele recente voorbeelden van zulke initiatieven zijn afgedankte fietsbatterijen die worden hergebruikt in werflampen, of afgedankte laptopbatterijen die dienstdoen als energieopslagsystemen voor mobiele zonnepanelen. Deze aanpak is gebaseerd op de expertise die organisaties zoals Bebat in de loop der jaren hebben opgebouwd.