Sortbat draagt bij aan een duurzamere e-bike industrie in Vlaanderen dankzij nieuw living lab CaDaNS.
- Sortbat zet haar expertise in het beveiligen, inzamelen, hergebruiken en ontmantelen van batterijen in door proactief aan een circulaire economie binnen de elektrische fietsenmarkt te werken. Samen met andere innovatieve spelers in het Vlaamse e-bike landschap is de Belgische organisatie betrokken bij het subsidieproject ‘CaDaNS’: een living lab dat is opgestart door Flanders Make en Åska Bike om de fietsindustrie milieuvriendelijker te maken. Het living lab draagt haar steentje bij door onder andere fietsaccu’s te testen en te demonteren voor hergebruik, maar ook door een digitaal paspoort te ontwerpen voor elektrische fietsen.
Nood aan een meer duurzame fietsindustrie.
Elektrische fietsen zijn 20 tot 50 keer milieuvriendelijker dan elektrische wagens, met een uitstoot van 2 tot 5 gram CO2 per gereden kilometer. Maar zelfs als je de batterij van je fiets oplaadt met groene stroom kan er CO2-uitstoot zijn in de volledige duurzaamheidsketen, omdat fietsen geproduceerd worden in landen waar de elektriciteitsmix nog niet volledig groen is. Elektrische fietsen omvatten ook heel wat zeldzame, waardevolle materialen. Wie duurzaamheid belangrijk vindt, kiest dus best voor een kwalitatieve fiets en gebruikt die zo lang mogelijk.
De fietsindustrie is er tot nu toe vooral op gericht om zoveel mogelijk nieuwe fietsen te verkopen. Grote buitenlandse leveranciers van fietsonderdelen maken vaak nieuwe versies die doelbewust niet passen bij oudere versies van hun onderdelen. Daarnaast zijn goedkope elektrische fietsen ook moeilijker te herstellen, en zijn de loonkosten in onze regio hoog. Daarom is het vaak goedkoper om een nieuwe elektrische fiets te kopen dan een bestaande fiets te herstellen of te vernieuwen.
De fietsindustrie duurzamer maken is dan ook een grote uitdaging, die het living lab met plezier aangaat! Hun focus ligt daarbij op snelle elektrische fietsen of ‘speedpedelecs’.
Het living lab ‘CaDaNS’1
Om de nodige stappen richting duurzaamheid te zetten, werd er een living lab opgericht met een consortium van innovatieve spelers in het Vlaamse e-bike landschap. Het living lab ‘CaDaNS’ bouwt een ecosysteem van bedrijven uit dat de volledige levenscyclus van duurzame e-bikes en hun componenten ondersteunt.De producent blijft eigenaar van de fiets en we werken abonnementsformules uit waarbij de klant betaalt om altijd een goed werkende en comfortabele e-bike te hebben. Zo wordt bijvoorbeeld de tocht van en naar het werk een energiebezorger in plaats van een energievreter.
“Om het volledige groeipotentieel van deze speedpedelecs als duurzaam mobiliteitsmiddel te benutten, willen we meer mensen aan het fietsen krijgen. We leggen daarbij de nadruk op woon-werkverplaatsingen, in België goed voor zo’n 50 miljoen afgelegde kilometer per jaar, waarvan maar 1% met de fiets of te voet afgelegd wordt. Met een degelijke speedpedelec wordt zo’n fietstocht ook haalbaar voor mensen die 30 à 40 kilometer van het werk wonen, en voor de échte enthousiastelingen zelfs meer,” vult Frederik Petré, Project Manager van Flanders Make aan.
Åska Bike staat al vrij ver in zijn realisatie van een duurzame speedpedelec, met een productieketen die zoveel mogelijk in Europa ligt. De batterij en het frame worden in Vlaanderen gemaakt. Alle leveranciers van de fietsonderdelen zijn geselecteerd op hun focus op duurzaamheid. De fiets is gebouwd met het oog op eenvoudig onderhoud en een lange levensduur, met mogelijkheid om hem te upgraden in plaats van hem na enkele jaren volledig te vervangen door een betere versie.
De rol van Sortbat in het living lab
Als expert en sorteercentrum van gebruikte fietsbatterijen stelt Sortbat zijn kennissen ter beschikking voor het projectCaDaNS. Daarbij gaat het vooral om het testen en ontmantelen van fietsbaterijen met de bedoeling om ze te verwerken in een nuttige toepassing. Dit geldt zowel voor de Åska batterijen, als voor enkele veelvoorkomende batterijmodellen. Verder werken Sortbat en de KU Leuven ook samen aan de inhoud van een digitaal e-bike-paspoort.
“Op basis van de opgedane kennis in het project CaDaNS zullen Sortbat, Bikebat en KU Leuven nuttige richtlijnen kunnen geven voor het eco-design van fietsbatterijen. Daarbij wordt eveneens rekening gehouden met de resultaten van de analyses binnen het project. Dit past volledig in het DNA van de organisaties Sortbat en Bebat om, geheel volgens de nieuwe Europese regelgeving, de circulariteit van de waardeketen te verzekeren,” licht Tom Vertommen, General Manager bij Sortbat, toe.
Om het Bike-as-a-Service-concept in reële omstandigheden te testen, werden enkele Antwerpse bedrijven betrokken die hiermee een vlotte bereikbaarheid kunnen bieden aan hun medewerkers. Werknemers zijn steeds meer op zoek naar een gezonde work-lifebalans en beoordelen hun werkgever ook op duurzaamheid. Met een duurzame speedpedelec voor de medewerkers hebben bedrijven dus een extra troef in handen in de war for talent en om hun huidige medewerkers aan boord te houden.
1CaDaNS staat voor “Circulair, Datagedreven waardeNetwerk rondom Speed pedelecs”
Over Sortbat
Sortbat is sinds 2010 de specialist en pionier in het veilig verwerken van alle types gebruikte batterijen. Sortbat is hiermee uniek in Europa. In het ultramoderne sorteercentrum in Tienen worden jaarlijks meer dan 3.500 ton batterijen nauwkeurig gesorteerd volgens chemische familie en vervolgens veilig afgevoerd voor recyclage. Sortbat sorteerde ondertussen al meer dan 1 miljard batterijen. Daarnaast behandelde Sortbat al meer dan 10.000 eindeleven EV-batterijen. Het bedrijf moedigt ook op verschillende manieren de ontwikkeling van circulariteit aan: research in samenwerking met de academische wereld, ontmanteling, State of Health bepaling, samenwerking met en ondersteuning van start-ups en partners in de circulaire economie, samenwerking met autoproducenten en diverse verwerkers.
Florence Baekelandt
Fatima Boudjaoui
Over VLAIO
VLAIO is hét aanspreekpunt van de Vlaamse overheid voor alle ondernemers in Vlaanderen. We stimuleren en ondersteunen innovatie en ondernemerschap en dragen bij aan een gunstig ondernemersklimaat. Dit doen we in samenwerking met tal van partners. VLAIO zet volop in op circulair ondernemen. Daarom kreeg dit project VLAIO steun én middelen van het NextGenerationEU fonds van de Europese commissie.